< Radiocommerial produceren?

Wat is een voice-over of stemacteur?

13 maart 2020 14:45 Door: Albert-Jan Sluis

Tja, het lijkt wellicht een suffe vraag, maar hij wordt me toch best vaak gesteld: "Wat is een voice-over?" In dit blog geef ik antwoord op de meest gestelde vragen over het beroep van voice-over of stemacteur.


Wat is een voice-over of stemacteur?

Werken als voice-over

Werken als stemacteur is één van de leukste dingen die er zijn. Het is creatief en uitdagend. Je komt op leuke plekken en ontmoet bijzondere mensen. Je hebt te maken met geluid, reclame, taal, techniek en je leert er een heleboel van. En wat is er nu leuker dan werken met je stem?

Wat is een voice over?

Een voice-over is van oorsprong een stem die buiten beeld commentaar geeft op een tv-programma of documentaire. Inmiddels is een voice-over veel meer dan dat en is het een stem van commercials, video's, promo's en presentaties. Dat kan op TV zijn, maar ook op de radio, online, in de bioscoop, theaters en telefooncentrales. Je kunt eigenlijk wel zeggen dat wanneer je ergens een professioneel klinkende stem hoort, het zeer waarschijnlijk een voice-over is.

Is een voice-over hetzelfde als een stemacteur?

Ja en nee. Een stemacteur is een acteur die met zijn of haar stem acteert in bijvoorbeeld tekenfilms of een radiocommercial. Maar stemacteurs doen vaak ook voice-over werk en veel voice-overs kunnen ook stemacteren. Bovendien worden de twee termen zo vaak door elkaar gehaald, dat de meeste professionele stemmen zich zowel voice-over als stemacteur noemen. Dat kan soms een beetje verwarrend zijn, maar het klopt meestal wel. ;-)

Wat verdient een voice-over?

Goeie vraag! Maar een stuk lastiger te beantwoorden dan bijvoorbeeld: "wat verdient een politieagent?" Voice-overs hebben namelijk geen CAO en de ene stem heeft veel meer opdrachten dan de andere. Er zijn een stuk of 100 stemacteurs die het werk fulltime doen, maar er zijn misschien wel 10.000 acteurs, radiomakers, zangers, logopedisten, leerkrachten en zelfs makelaars die af en toe een voice-over inspreken naast hun reguliere baan.

Bovendien zijn niet alle voice-over opdrachten even lucratief: voor een korte tekst voor een telefooncentrale zijn de voice-over tarieven veel lager dan voor een TV-commercial met verschillende versies, die ook nog eens online en in de bioscoop wordt gebruikt. Iemand die fulltime werkt als stemacteur verdient gemiddeld tussen de € 2.500,- en € 7.500,- per maand, maar er zijn ook stemmen die veel meer dan dat verdienen. Lucky bastards!

Bekende voice-overs

Omdat ik zelf werk als voice-over en stemacteur, krijg ik vaak de vraag of ik weet wie de stem is van een bepaald tv-programma of van een commercial. Wie is de bijvoorbeeld de 'irritante' stem van de Kruidvat-commercials? Nou, dat is actrice Hadewich Minis. Zij is overigens alom gerespecteerd en in mijn oren geen irritante stem, maar een zeer professionele stemactrice! Andere voorbeelden: de stem van de Hema-reclame is actrice Sigrid ten Napel (die vorig jaar Anneke Blok opvolgde), de stem van de Renault reclames is al jaren acteur Vincent Croiset en de stem van Hornbach is collega Ilari Hoevenaars.

Een andere veel gehoorde vraag is: "Wie is de stem van Siri?". Ik zou je graag het antwoord geven, maar de stemacteur in kwestie heeft liever niet dat ik dat doe. Begrijpelijk, aangezien hij heeft moeten tekenen voor geheimhouding. Een andere vraag die je wel eens hoort: "Hoe klinkt de stem van god?" Tja... geen idee, maar als er één stem in de buurt komt, dan moet dat wel de stem van Morgan Freeman zijn.

Dan wat voorbeelden van bekende TV-programma's. De stem van RTL Boulevard is Jeroen Kijk in de Vegte, maar dat wist je waarschijnlijk al, toch? Mark Labrand is de stem van Temptation Island en de stem van Binnenstebuiten is Stefan Stasse. Stefan vind ik zelf één van de fijnste stemmen van Nederland. Hij is ook de vaste stem van NPO Radio 2. In 2019 was er overigens opschudding over de stem van Love Island. Riny van den Elzen (onder andere bekend als de stem van Geer en Goor en als de wolf uit de Sprookjesboom) moest na kritiek van kijkers vertrekken en werd vervangen door vlogger Kaj van der Ree. En gezien alle ontwikkelingen rondom om hem, zou het zomaar wel eens kunnen dat Riny deze voice-over klus binnenkort weer terugkrijgt...

Hoe word ik voice-over?

Wil jij graag werken als voice-over? Daar zou ik dan nog eens goed over nadenken... :-) Nee hoor, met je stem werken is echt ontzettend leuk en ik kan het iedereen van harte aanbevelen. Maar, wees realistisch. Professioneel stemacteur of voice-over worden vergt veel talent, doorzettingsvermogen, hard werken en (soms) teleurstellingen verwerken. Als je meer wilt lezen over hoe je stemacteur kunt worden, lees dan mijn eerdere blog over dit onderwerp.